WYCIECZKA Nr 771 - Szlak powstania 1863 roku i walk 1939 roku

TRASA WYCIECZKI i DANE STATYSTYCZNE :
Łódź - Aleksandrów Łódzki - Brużyczka Mała - Jastrzębie Górne - Jedlicze A - Grotniki - Kowalewice - Ozorków - Helenów - Maszkowice - Sokolniki Parcela - Modlna - Celestynów - Bądków - Warszyce - Biała - Kębliny - Anielin Swędowski - Smolice - Tymianka - Stryków - Cesarka - Sosnowiec Pieńki - Michałówek - Dobra - Kiełmina - Klęk - Skotniki - Zgierz - Łódź
Szlak 76 km.
(03.12.2019. - 109,96 km, 23,04 km/h, 4:46:24 h)
ZDJĘCIA                     GPS

Trasa WYCIECZKI Nr 771.

Województwo łódzkie, choć kojarzone głównie z przemysłem, skrywa bogatą historię walk o niepodległość. Szczególnie istotne są wydarzenia związane z Powstaniem Styczniowym (1863) oraz walkami obronnymi w 1939 roku.

Dziś postanowiłem przejechać mało znany szlak turystyczny, który prowadzi przez historycznie ważne miejsca związane z Powstaniem Styczniowym oraz wojną obronną Polski we wrześniu 1939 roku. Zaczynam pod nowym stadionem Łódzkiego klubu Sportowego, na którym znajduje się nowoczesne logo miasta Łodzi.

Ruszam na zaplanowaną trasę i jak zwykle robię dużo zdjęć, aby należycie udokumentować przebieg wycieczki. Dzisiaj w Łodzi jest bardzo zimno. Pełną parą pracuje elektrociepłownia EC-4. 

Rzeźba Zbigniewa Władyki z początku lat 70-tych XX wieku - plac przy pawilonach handlowych przy skrzyżowaniu ulic Inowrocławskiej i Żubardzkiej (Osiedle Mieszkaniowe im. Mikołaja Reja).

Kościół pw. Chrystusa Odkupiciela ul.. Żubardzka 28.

Przejazd przez most nad rzeką Bałutką z ul. Żubardziej do ul. Turoszowskiej (przy Rodzinnym Ogrodzie Działkowym "Kwiaty Polskie").

Rzeczka to dawna graniczna struga, oddzielająca grunty wsi Radogoszcz od Bałut i Żubardzia. Łódzkie rzeki zostały w latach 30-tych XX wieku zamienione w kanały ściekowe, zabetonowano je i ukryto pod ziemią. 

Mural "Dzieci i ryby mają głos" Magdy Ćwik przy ul. Wareckiej 1 (zobacz więcej WYCIECZKA Nr 756).

Centrum Twórczości "LUTNIA" Bałucki Ośrodek Kultury ul. Łanowa 14. Przyjechałem tu specjalnie po to, aby obejrzeć najnowszy łódzki mural.

Namalował go Rik van der Neut ps. RIQ ETIQ  - artysta z Rotterdamu. Mural można podziwiać na patio CT "Lutnia".  

Po szybkim rekonesansie z serii "Co nowego na mieście", śmigam do Aleksandrowa Łódzkiego. Miała tu miejsce jedna z pierwszych niemieckich zbrodni na ludności cywilnej. 14 września 1939 roku na cmentarzu żydowskim rozstrzelano 5 Polaków i 26 Żydów aleksandrowskich.

Jednym z najważniejszych wydarzeń militarnych tamtego okresu była Bitwa nad Bzurą. Brużyczka Mała, leżąca w bezpośrednim sąsiedztwie linii frontu, znalazła się w samym centrum tych zaciętych walk. Przez wieś przechodziły polskie oddziały, które próbowały odepchnąć niemiecką ofensywę.

Aleja drzew we wsi Jastrzębie Górne. Ta osada podobnie jak wiele innych miejscowości, znalazła się pod okupacją niemiecką. 

Wieś Jedlicze A. Choć nie zachowały się szczegółowe informacje o udziale mieszkańców Jedlicza A w Powstaniu Styczniowym, to podobnie jak w innych częściach Królestwa Polskiego, także tutaj wielu ludzi zdecydowało się walczyć o wolną Polskę. 

Drewniana tablica witająca podróżnych w Grotnikach. Ta letniskowa miejscowość leży na szlaku turystycznym pt. "Szlak Bojowy Kresowej Brygady Kawalerii z września 1939 roku" (zobacz WYCIECZKA Nr 768).

Kapliczka przy drodze do wsi Orła. Tędy drogą z Grotnik przebiega niebieski szlak rowerowy "W centrum Polski".

Most na rzece Bzura we wsi Kowalewice.

Bitwa nad Bzurą, jedno z największych polskich zwycięstw zbrojnych podczas II wojny światowej, miała ogromny wpływ na losy wielu regionów, w tym również gminy Ozorków.

Wieś Helenów za Ozorkowem. Mieszkańcy tej okolicy, choć często uciskani przez zaborców rosyjskich, okazali się odważnymi patriotami, gotowymi poświęcić swoje życie za wolność ojczyzny. 

Maszkowice przy drodze woj. nr 708. Podczas II wojny światowej wioska znalazła się na pierwszej linii frontu.

Sokolniki Parcela. W okolicznych lasach formowały się oddziały powstańcze, które prowadziły działania zbrojne przeciwko wojskom rosyjskim.

Dziś, ślady tragicznych wydarzeń z historii Polski można odnaleźć w postaci pomników, mogił zbiorowych oraz szlaków historycznych. Warto się na dłużej zatrzymać we wsi Modlna w gm. Ozorków.

Na cmentarzu parafialnym znajduje się mogiła zbiorowa żołnierzy Wojska Polskiego, poległych we wrześniu 1939 roku - zobacz więcej WYCIECZKA Nr 113.

Na pomniku umieszczona jest tablica z dedykacją o treści : "Tym, którzy złożyli na ołtarzu Ojczyzny w 1939 roku najwyższą ofiarę z krwi własnej - wdzięczni Rodacy".

Przy pomniku ustawiona jest tablica edukacyjna pt. "Kwatera wojenna żołnierzy Armii Poznań".

Fantastyczny odcinek DW 708 do wsi Bądków.

Pędząc z górki do Bądkowa tak sobie myślę, że zwiedzając szlak Powstania Styczniowego i walk 1939 roku nie tylko poznaję historię, ale także oddaję hołd tym, którzy walczyli o wolność naszej ojczyzny.

Warszyce w gminie Zgierz. W archiwach powiatu zgierskiego istnieją dokumenty potwierdzające, że mieszkańcy tej wsi dostarczali powstańcom żywność, schronienie oraz informacje o ruchach wojsk rosyjskich.

Dziś spotkała mnie niemała gratka, bo przy stacji paliw w Warszycach pogadałem sobie ze stadem sympatycznych baranów.

Barnów ci u nas dostatek ! Podobnie jak BAZ OBCYCH, o czym ostrzega Mr SCOTT, wrzeszcząc na cały głos swoje kultowe hasło "ONI są wszędzie" !!! 👽

Wieś Biała przy DW nr 701. Położona przy ważnych szlakach komunikacyjnych, osada miała strategiczne znaczenie zarówno podczas Powstania Styczniowego, jak i w trakcie drugiej wojny światowej.

Dla mieszkańców Białej tragiczny okazał się dzień 11 września 1939 roku. Tego dnia 16 obywateli zostało zamordowanych przez hitlerowców. Na budynku miejscowej szkoły znajduje się pamiątkowa tablica.

Na kościele w Białej umieszczona jest tablica z napisem : "W 10 rocznicę niepodległości trzem nieznanym bohaterom z 1863 r. młodzież szkoły i mieszkańcy w Białej. 11.XI.1928" (zobacz WYCIECZKA Nr 40).

Wola Branicka w gm. Zgierz. Wielu mieszkańców tej wsi zostało wywiezionych na przymusowe roboty do Niemiec.

Pomnik z tablicą edukacyjną we wsi Kębliny. Właśnie w tej miejscowości w nocy z 7/8 września 1939 roku, 28 pułk Strzelców Kaniowskich stoczył bój z hitlerowskim najeźdźcą.

Anielin Swędowski. Część mieszkańców tej wioski aktywnie uczestniczyła w ruchu oporu. Tworzyli oni małe grupy partyzanckie, które prowadziły akcje sabotażowe i dywersyjne przeciwko hitlerowskiemu okupantowi.

Wrzesień 1939 roku był dla Strykowa, podobnie jak dla całej Polski, czasem wielkiej tragedii i przełomowych wydarzeń. Wybuch II wojny światowej przyniósł ze sobą okupację niemiecką, która na lata zmieniła życie mieszkańców.

Świąteczna bombka przy strykowskim kościele św. Marcina.

W mieście znajduje się pomnik wystawiony na 100-lecie Niepodległości Polski.

Nowy wóz bojowy przy remizie OSP w Strykowie.

Wieś Cesarka koło Strykowa. Miejscowość swoją nazwę zawdzięcza cesarzowej Rosji, która ponoć miała tu wypoczywać. 

Nowa droga z Michałówka do wsi Sosnowiec.

Droga krajowa nr 14 do wsi Dobra - ważny punkt na mapie wydarzeń związanych z Powstaniem Styczniowym. 

Na cmentarzu parafialnym znajduje się pomnik poświęcony bohaterom Bitwy pod Dobrą stoczonej 24 lutego 1863 roku.

Bitwa pod Dobrą to najbardziej znana batalia z czasów powstania w naszym regionie. W miejscowości doszło do starcia powstańczych oddziałów Józefa Sawickiego z rosyjskimi wojskami. Zginęło wówczas 70 polskich bohaterów.

Na terenie nekropoli jest również pomnik z tablicą pamięci : "Chwała żołnierzom Wojska Polskiego poległym w walce z hitlerowskim najeźdźcą w obronie Ojczyzny we wrześniu 1939 roku. Nieznani z nazwiska" (zobacz koniecznie WYCIECZKĘ Nr 134).

Po upadku powstania mieszkańcy Dobrej, podobnie jak inni Polacy, doświadczyli represji ze strony władz carskich. Wielu zostało aresztowanych, wywiezionych na Sybir lub skazanych na ciężkie prace. 

Szosa z Dobrej do Kiełmini - popularna wśród rowerzystów trasa wycieczkowa. Zobacz np. WYCIECZKA Nr 202.

Zrujnowany dom we wsi Kiełminia. Wg przekazów mieszkańców, to właśnie na terenie tej posesji ukrywali się ranni powstańcy.

Wieś Klęk w gm. Stryków. Lokalna ludność organizowała się w małe grupy, które prowadziły działania dywersyjne przeciwko okupantowi.

Przy parku podworskim w Klęku pojawiła się nowa tablica z mapą Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich.

Więcej o PKWŁ - moja WYCIECZKA Nr 319.

Bo przecież jak napisali w internecie : "Mr SCOTT jedzie do... to niezwykła inicjatywa rowerowa, która zabierze Was w fascynującą podróż po województwie łódzkim. Jej twórca, łodzianin Tadeusz Nowiński, z pasją odkrywa zakamarki naszego regionu, dzieląc się swoimi wrażeniami na blogu rowerowym".

Ostatni etap szlaku to przejazd do Zgierza. Zauważyłem, że na ul. Łódzkiej budowana jest zielona instalacja z postacią jeża - symbolu miasta.

Krótką wycieczkę kończę na rynku w Manufakturze, który wypełniły świąteczne dekoracje.

Oprócz pięknej choinki ustawiono liczydło z klocków, które odmierza ilość dni, jakie pozostały do rozpoczęcia Świąt Bożego Narodzenia.

Na placu przy dawnej fabryce Izraela Poznańskiego stanęła także potężna machina. To imponujący „My Wheel of Łodź” - największy diabelski młyn w Polsce i jeden z największych w Europie.

Na koniec zaglądam jeszcze na ul. Ogrodową, na której kończy się właśnie remont. To reprezentacyjna część miasta, przy której znajduje się 4-gwiazdkowy "Vienna House Andel`s Łódź".  

Podczas dzisiejszej wycieczki przekonałem się, że w najbliższych okolicach Łodzi znajduje się wiele miejsc upamiętniających wydarzenia Powstania Styczniowego oraz krwawego września 1939 roku.
Szlak powstania 1863 roku i walk 1939 roku to łatwa trasa rowerowa, która z pewnością przybliży każdemu tamte ciężkie czasy.