Blog ma na celu popularyzowanie rowerowych wycieczek po Łodzi, regionie łódzkim i okolicach.
Znajdziesz tu zdjęcia, filmy, opisy tras i ślady GPS.
Miasto Łódź i województwo łódzkie są naprawdę piękne ! Zobaczysz, że "ONI są wszędzie", wszystko się łączy i odbija w tablicach ! Zachęcam do czynnego wypoczynku i powodzenia na trasach !!!
WYCIECZKA Nr 885 - Szlak osad młyńskich nad Grabią (część zachodnia)
Szlak Osad Młyńskich nad Grabią to atrakcyjna trasa rowerowo-piesza, wytyczona wzdłuż malowniczej doliny rzeki Grabia. Została stworzona przez Fundację/Stowarzyszenie "Planeta Grabia" dzięki dofinansowaniu z Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi, gmin z regionu (m.in. Łask, Sędziejowice) oraz Lasów Państwowych.
Szlak o długości około 240 km obejmuje trzy pętle (zachodnią, środkową i wschodnią), które łączą dziedzictwo historyczne osad młyńskich, ekofarmy, zabytki i walory przyrodnicze. Jest oznakowany piktogramami z symbolem roweru, a w kluczowych punktach znajdują się tablice informacyjne z opisem historii i okolicy. Trasa jest idealna na spokojną jazdę po łonie natury, z dala od miejskiego zgiełku.
Szlak odkrywa bogactwo Doliny Grabi – rzeki, która od wieków przyciągała osadników. Przed XIX-wiecznymi osadnikami istniały tu osady młyńskie i szlacheckie gniazda, wyrwane z gęstych lasów przez karczowników (olędrów). Trasa podkreśla wielokulturowość regionu : ślady Polaków, Prusaków, Francuzów i luteranów. Projekt zaangażował lokalne społeczności, które opiekują się zabytkami, czyniąc szlak nie tylko turystycznym, ale i edukacyjnym. To "tygel kulturowy" z historią tkactwa, młynarstwa i elektrowni wodnych.
Grabia, dopływ Widawki, od wieków była sercem lokalnego przemysłu wodnego. Już w średniowieczu, w XIII-XIV wieku, nad jej brzegami powstawały pierwsze młyny – drewniane konstrukcje napędzane kołami wodnymi, mielące zboże dla okolicznych wsi. W czasach Rzeczypospolitej szlacheckiej, w XVI-XVII wieku, młynarstwo kwitło: osady jak Marzenin czy Przymiłów miały po kilka młynów, a rzeka dostarczała energii do tartaków, foluszy i papierni. W XIX wieku, za czasów zaborów, industrializacja przyniosła żelazne koła i turbiny, ale po II wojnie światowej większość upadła – komunizacja i elektrownie sprawiły, że wodne młyny stały się reliktami. Dziś szlak to hołd dla tej przeszłości : ruiny, tablice informacyjne i szum wody przypominają o erze, gdy Grabia była "królową młynów" w regionie łódzkim.
Ten szlak to świetny sposób na połączenie aktywności fizycznej z odkrywaniem historii i natury centralnej Polski.
Zapraszam do obejrzenia najciekawszych kadrów oraz wszystkich zdjęć i filmów z tej wiosennej przygody, które znajdują się w linkach j/w.
Początek wycieczki w Parku na Zdrowiu. Na parkanie łódzkiego ZOO pojawiło się nowe graffiti pt. "Żołnierze wyklęci - 1 marca pamiętamy". W dniu 1 marca w Polsce obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.
Żołnierze Wyklęci byli uczestnikami polskiego powojennego, antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia, którzy od 1944 roku walczyli przeciwko sowieckiej okupacji i narzuconej przez Moskwę władzy komunistycznej.
ul. Retkińska 127 - kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego.
Nowe latarnie uliczne we wsi Petrykozy gm. Pabianice.
Okazuje się, że budowa oświetlenia drogowego została współfinansowana z Funduszy Europejskich.
Komora normobaryczna we wsi Wymysłów Francuski. Taka komora to urządzenie, które tworzy środowisko o podwyższonym ciśnieniu i wzbogacone o tlen, dwutlenek węgla i wodór, aby wspierać regenerację organizmu, poprawić krążenie i zwiększyć dotlenienie komórek.
Malowniczy staw w Wymysłowie Francuskim (zobacz więcej WYCIECZKA Nr 361).
Kolumna i plac przy stacji PKP. Właśnie tu znajduje się początek i koniec trasy.
Na skwerze ustawiona jest tablica edukacyjna z opisem najważniejszych miejsc na trasie części zachodniej szlaku (oznakowanie kolorem żółtym).
Plac Szarych Szeregów w Kolumnie został przebudowany w ramach wartej 4,3 mln zł rewitalizacji.
Kolumna - tunel pod torami kolejowymi.
Z Kolumny do Łasku szlak prowadzi wzdłuż linii kolejowej.
Łask - most na rzece Grabia w przysiółku Nowy Młyn (4 km szlaku).
Dawno temu była w tym miejscu osada Nowy Młyn.
Dzisiaj znajduje się tutaj hodowla różnych gatunków ryb (m.in. regionalnego produktu „Karpia znad Grabi”) oraz gospodarstwo agroturystyczne „Chata Prababci”.
"Chata prababci" jest oddziałem łódzkiego hotelu „Alicja”.
Tablica szlaku przy osadzie Nowy Młyn.
Są na niej wiadomości dot. tradycji młynarskiej miasta Łask i historii młynów Utrata, Łaszkiewicza i Łętków. Jest także przepis na karpia w galarecie autorstwa Koła Gospodyń Wiejskich z Mogilna Małego.
Łask - aleja drzew przy ul. Rzecznej.
Rzeka Grabia na trasie do ul. Warszawskiej.
Szlak w Łasku na ul. Podleśnej. Podczas przebudowy ulicy zachowało się stare drzewo, które obudowano znakami ostrzegawczymi.
Szlak przez las za ul. Kilińskiego.
Trasa jest dobrze oznakowana. Na drzewach i słupach widoczne są znaki żółtego szlaku.
Szlak doprowadza do stawów we wsi Zielęcice.
Stawy są wykorzystywane do akwakultury (chowu i hodowli ryb). Jest to malowniczy teren - część leśnego uroczyska, składający się ze stawów i lasu łęgowego.
Rzeka Grabia w Zielęcicach.
Tablica edukacyjna szlaku przy świetlicy wiejskiej w Zielęcicach (13 km trasy). Za budynkiem rozciąga się park krajobrazowy, gdzie kiedyś znajdowała się posiadłość dworska Rodziny Sulimierskich.
Pierwsze wzmianki o młynie w Zielęcicach pochodzą już z drugiej połowy XVI wieku. Przed II wojną światową istniały tu dwa młyny: jeden na prawym brzegu (typu handlowego, z turbiną wodną) i drugi na lewym (typ gospodarczy, pierwotnie folusz). Oba zostały rozebrane przez okupantów niemieckich w latach 1941–1942.
Krzyż i kapliczka w Zielęcicach.
Wola Marzeńska - szlak przechodzi po trasą szybkiego ruchu S-8.
Estakada S-8 to współczesny cud techniki drogowej. Ogromna konstrukcja rozciąga się nad głównym korytem i rozlewiskami rzeki Grabia.
Jest to prawem chroniony "Obszar Natura 2000 Grabia".
Wola Marzeńska (17 km szlaku) – była osada młyńska należąca przed dekadami do Sulimierskich. Jako młyn funkcjonowała do 2017 roku, dziś jest użytkowana jako tartak.
Rzeka Grabia na granicy wsi Wola Marzeńska i Marzenin.
Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Marzenine. Zobacz koniecznie WYCIECZKA Nr 189.
Na cmentarzu parafialnym znajduje się grób Rodziny Sulimierskich Herbu Stary Koń, właścicieli dworu i majątku w pobliskich Zielęcicach. Dawno temu do tej rodziny należała większość młynów nad Grabią.
Tablica szlaku na placu przed świątynią w Marzeninie.
Plansza stoi na 19-tym kilometrze szlaku. Są niej wiadomości dot. tej miejscowości oraz o zasłużonym dla tych ziem Rodzie Sulimierskich.
Z Marzenina szlak prowadzi przez las do osady Kustrzyce. Jest to także trasa niebieskiego szlaku rowerowego "Skarby Ziemi Sieradzkiej" (zobacz WYCIECZKA Nr 660).
Magistrala węglowa w Kustrzycach.
Wieś Przymiłów i kładka nad Grabią.
Wiosenny krajobraz i zalane łąki nad Grabią.
Wieś Lichawa i most nad Grabią.
Grabia to jeden z najcenniejszych przyrodniczo i turystycznie akwenów w centralnej Polsce. Znana jest ze swojego dzikiego charakteru oraz bogactwa przyrody.
Wyremontowana świetlica wiejska w Lichawie.
Kapliczka w Lichawie z 1911 roku.
Polny odcinek szlaku do lasu w Lichawie.
Tabliczki informacyjne na szlaku w Lichawie.
W lesie nad Grabią ustawiona jest kolejna tablica edukacyjna.
Są niej niej informacje dot. rzeki.
Odcinek Grabi pomiędzy Kustrzycami, Lichawą a Brodami jest malowniczy, z dużą ilością powalonych drzew (żeremia bobrów) i rozwidleniami koryta, co czyni go atrakcyjnym dla kajakarzy.
Leśny odcinek szlaku do wioski Emilianów.
Urokliwa kapliczka w lesie nad Grabią.
Polny odcinek szlaku do wsi Brody.
Most nad Grabią w osadzie Brody.
Nazwa osady pochodzi prawdopodobnie od brodów na rzece Grabia.
W 1564 r. była tu karczma i młyn wodny na Grabi – elementy typowe dla gospodarki folwarcznej. Po tych obiektach nie ma już żadnego śladu.
Za mostem rozpoczyna się terytorium wsi Brzeski.
Szlak doprowadza do kolejnego mostu.
Ustawiona jest przy nim tablica szlaku oraz tabliczka "Obszar Natura 2000 Grabia".
Na planszy są wiadomości dot. wsi Brzeski oraz młynów w Brzeskach i Nowych Kozubach.
Młyn wodny "Krzywda" w Brzeskach jest najstarszym z dziś istniejących młynów nad Grabią.
Został wybudowany w 1867 roku. Młyn został zamknięty z powodu nieopłacalności w latach 70-tych XX wieku.
Kiedyś na lewym brzegu rzeki młyn był drugi młyn, który spłonął w 1905 roku i nie został odbudowany. Nieopodal młyna, w latach międzywojennych, znajdowała się karczma o nazwie "Krzywda".
Ze wsi Brzeski szlak wiedzie na północ do miejscowości Grabia.
We wsi znajduje się kaplica pw. Narodzenia Matki Bożej. Na polach sterczą złowrogie BAZY OBCYCH.
"ONI są wszędzie" !!!
Skrzyżowanie z kapliczką we wsi Grabia i szosa na Marzenin.
Kolejne miejscowości na trasie szlaku to Przymiłów, Kustrzyce, Marzenin oraz Bilew.
Ochotnicza Straż Pożarna w Bilewie.
Bilew - most nad Grabią. We wsi znajduje się zabytkowa przepompownia rzecznej wody dla lokomotywowni w pobliskich Karsznicach, którą wybudowali Francuzi.
Oznakowanie żółtego szlaku w Bilewie.
Nowe latarnie solarne we wsi Kolonia Bilew.
Szlak kieruje się dalej do wsi Okup. Jest ciekawa legenda, która mówi, że we wsi miał się ukrywać dezerter z armii pruskiej (XVIII wiek), który "okupił" wolność pracą przy młynie – stąd nazwa Okup.
Do 2018 roku w Okupie był młyn nad Grabią, ale rozpadł się ze starości i pozostały po nim tylko fundamenty.
Z Okupu szlak kieruje się ponownie do wsi Zielęcice.
Nazwa osady wywodzi się "zieleni" (łąki nad Grabią) lub "zielca" (staropolskie : trawa).
Grabia płynie tu w dwóch korytach (główne + starorzecze), tworząc kaskady i jazy – idealne do młynów.
W parku podworskim nie zachował się niestety dwór Sulimierskich z 1760 roku. Stoją za to do dziś zrujnowane obiekty z XX wieku.
Wg miejscowej legendy, w stawie nad Grabią miał się utopić w XIX wieku dziedzic Zieliński, a duch "pana w zielonym fraku" jest ponoć widywany przy pełni księżyca.
Leśny odcinek szlaku ze wsi Zielęcice do miasta Łask.
Łask - tablica pamięci na Placu im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Łask ul. Batorego - miejski odcinek szlaku.
Z Łasku prosta droga do wsi Ostrów (zobacz koniecznie WYCIECZKA Nr 248).
Ostrów - leśny odcinek szlaku na Kolumnę.
Ostatni akord szlaku, to przejazd do Kolumny i "Obszar Natura 2000 Dolina Grabi".
Żegnam się z Grabią w mieście-ogrodzie, założonym przez Janusza Szweycera.
Kolumna - szlak prowadzi po ul. Plażowej i przecina drogę woj. nr 482.
Ostatni fragment szlaku to przejazd do Placu Szarych Szeregów.
Na koniec warto dodać, że Szlak osad młyńskich nad Grabią zdobył certyfikat ekoturystyki i zrównoważonej turystyki w europejskiej sieci GREENWAYS, co świadczy o wysokiej jakości i dbałości o środowisko naturalne. Polecany jest na aktywny, lecz spokojny wypoczynek z bardzo dobrą dawką historii lokalnej.
I na koniec Mr SCOTT dobrze radzi : ponieważ szlak prowadzi przez zróżnicowane tereny : asfalt, drogi szutrowe, leśne i polne, czasami piaszczyste, dlatego też najlepiej przejechać go na rowerze górskim lub trekkingowym. Cieszę się bardzo, że udało mi się go dziś zaliczyć ! Już niebawem pojadę na środkową i wschodnią część tego szlaku.
W Kolumnie spoglądam jeszcze na drewniane wille z okresu międzywojennego. Kilka z nich można podziwiać przy ul. Wileńskiej (zobacz WYCIECZKA Nr 179).
Wracając do domu, czułem się jak podróżnik w czasie. W Pabianicach zaglądam do Parku Wolności.
W centrum zieleńca znajduje się pomnik poświęcony "Żołnierzom 15 Pułku Piechoty Wilków".
Park Wolności to jeden z najstarszych i najbardziej urokliwych parków w Pabianicach. Powstał pod koniec XIX wieku (ok. 1890 r.).
Graffiti w Pabianicach przy ul. Partyzanckiej.
Rzeka Dobrzynka w wiosennej odsłonie.
Pabianice - ciekawy budynek firmy "Denlux" ul. Partyzancka 53a 🔝
Tablica wyjazdowa z Pabianic przy ul. Rypułtowickiej.
A to już Łódź i banery z napisami "Zawsze wybór, nigdy przymus" i "Fałszywa pandemia, książka" przy ul. Chocianowickiej.
Na zakończenie wycieczki podziwiam stację kolejową Łódź Lublinek, która przeszła gruntowną przebudowę w ramach szeroko zakrojonej modernizacji linii kolejowej nr 14 na odcinku Łódź Kaliska – Zduńska Wola.
Kluczowe prace, w tym budowa nowych peronów, realizowane były w latach od 2020 do marca 2021 roku.
Przebudowa obejmowała również odcinek linii kolejowej na szlaku Łódź Retkinia – Łódź Lublinek, gdzie ułożono nowe tory i sieć trakcyjną. Wracam do domu z poczuciem dobrze wypełnionej misji !
Podsumowując : Szlak Osad Młyńskich nad Grabią to nie tylko rowerowa trasa; to także lekcja historii nad malowniczą rzeką. To bardzo ciekawa propozycja dla osób szukających aktywnego wypoczynku, połączonego z historią i pięknem natury Doliny Grabi. Zapewnia malownicze widoki i pozwala oderwać się od miejskiego zgiełku. Jeśli szukacie eskapady z duszą, jedźcie tam !
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz