WYCIECZKA Nr 153 "Smolice i Syberia"
TRASA : Łódź (Stary Rynek, Zgierska, Park im.Mickiewicza, Zgierska, Plac Pamięci Narodowej, Sowińskiego, Łagiewnicka, Okólna, Przyklasztorze) - Nowe Łagiewniki - Smardzew - Samotnik - Glinnik - Szczawin - Swędów - Smolice - Stryków - Niesułków - Kolonia Niesułków - Kolonia Wola Cyrusowa - Jabłonów - Marianów Kołacki - Bielanki - Syberia - Tadzin - Grzmiąca - Buczek - Jaroszki - Moskwa - Lipiny - Natolin - Łódź (Brzezińska, al.Palki, Rondo Solidarności, Pomorska, Plac Wolności)
[09.02.2013. - 75,1 km, 20 km/h, 3:44:14 h]
[09.02.2013. - 75,1 km, 20 km/h, 3:44:14 h]
![]() |
Mr SCOTT do Smolic i Syberii !!! Trasa WYCIECZKI Nr 153 (-: |
![]() |
Po wielu tygodniach trwania w zimowym marazmie, wreszcie pogodowy przełom ! Mr SCOTT natychmiast jedzie na kolejną, dopiero drugą tegoroczną wyprawę (-: Zaczynam przy ul.Wolborskiej od zobaczenia Starego Rynku, wokół którego od 1423 roku zaczęła się rozwijać nasza Łódź. Przez stulecia miejsce to tętniło życiem, dziś stoi puste i zapomniane... Spoglądam na urocze, klasycystyczne kamienice i wyjeżdżam na ul.Zgierską. Szybkim tempem kieruję się na północ i dojeżdżam do Parku im.Adama Mickiewicza. |
![]() |
Zabytkowy Park Julianowski, to dla Mr SCOTT'a najpiękniejszy łódzki zieleniec. O każdej porze roku zachwyca swoim niepowtarzalnym wyglądem. Dziś stawy na rzece Sokołówka są jeszcze mocno skute lodem, ale nieśmiałe trele ptaków dają nadzieję na szybkie nadejście wiosny (-: |
![]() |
Szczątki więźniów bestialsko zamordowanych przez niemieckiego najeźdźcę, zostały złożone 28 lutego 1945 r. w zbiorowych mogiłach, które znajdują się na terenie cmentarza św. Rocha przy ul.Zgierskiej 241. Z parku na cmentarz jest bardzo blisko. |
![]() |
Na mogile leżącej przy cmentarnym murze od strony ul.Zgierskiej, znajduje się pamiątkowa tablica, na której umieszczono inskrypcję o treści "Tu spoczywają szczątki ofiar spalonych żywcem przez hitlerowskich barbarzyńców w więzieniu w Radogoszczu 18 stycznia 1945 r. w przeddzień oswobodzenia Łodzi. Wieczna pamięć męczennikom Narodu Polskiego ! Umarli za wolność świętą i drogą. Przy żywcem spalonych niech czuwa Bóg wieczności. Niech wolna polska ziemia będzie dla Nich błoga. Cześć dla których wróg germański był bez litości. Wg J.Izydorczyka". |
![]() |
Naprzeciwko przy ścianie kaplicy cmentarnej, znajduje się druga mogiła. Obydwie oglądałem już na zakończenie WYCIECZKI Nr 97. |
![]() |
Z cmentarza przenoszę się na Plac Pamięci Narodowej, gdzie błyszczy w słońcu pomnik ku czci pomordowanych na Radogoszczu. Jest to srebrna, 30-metrowa iglica odsłonięta w dniu 9.09.1961 roku. Za strzelistą wieżą (zbudowana wg projektu światowej sławy rzeźbiarza Tadeusza Łodziana) znajduje się dawna fabryka włókiennicza żydowskiego przedsiębiorcy Samuela Abbego. To właśnie tutaj, od stycznia 1940 hitlerowcy urządzili w niej Rozszerzone Więzienie Policyjne (Erweitertes Polizeigefängnis und Arbeitserziehungslager Radegast). |
![]() |
Obecnie znajduje się tu Mauzoleum Martyrologii i Walki w Radogoszczu - oddział Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, utworzone w 1961 roku. Budowa Mauzoleum została sfinansowana ze środków Społecznego Funduszu Odbudowy Stolicy (SFOS). Przypomina o tym niewielka tablica umieszczona na ścianie południowej. |
![]() |
Wchodzę na teren dawnego więzienia, przez którego mury przewinęło się w trakcie ostatniej wojny światowej blisko około 40 tysięcy osób, z czego na miejscu zamordowano około 20 tysięcy ludzi. Większość osadzonych stanowiły osoby, które popełniły przestępstwa przeciwko interesom III Rzeszy. Wielu więźniów wywożono stąd do obozów koncentracyjnych i na masowe egzekucje w podłódzkich lasach. |
![]() |
Na murach mauzoleum można obejrzeć wiele pamiątkowych tablic, które przypominają o tej tragicznej karcie w historii Łodzi i dziejów ludzkości. Dochodzę do pierwszej z nich, która wisi po prawej stronie od bramy wejściowej. |
![]() |
Poniżej zawieszona jest mała tabliczka z napisem "Ziemia sybirska z polskich mogił". Trzeba zawsze pamiętać o masowej deportacji ludności polskiej na Syberię ! 10 lutego 1940 r. władze sowieckie przeprowadziły pierwszą z czterech masowych deportacji obywateli polskich podczas II wojny światowej, w czasie której do północnych obwodów Rosji i na zachodnią Syberię wywieziono około 140 tys. ludzi. Deportowanych przewożono w wagonach towarowych z zakratowanymi oknami. Podróż na miejsce zsyłki trwała niekiedy nawet kilka tygodni. Warunki panujące w czasie transportu były przerażające, ludzie umierali z zimna, z głodu i wyczerpania... |
![]() |
Na tej tablicy umieszczono kotwicę - symbol Polski Walczącej, krzyż harcerski oraz napis "Pamięci prof.dr med. Haliny Szwarc, harcerki łódzkiej, oficera wywiadu Armii Krajowej ps."Jacek II", uczestniczki akcji"N" dywersji i sabotażu na terenie Niemiec, więźniarki gestapo i ofiary represji w PRL, ofiarnego lekarza i społecznika, wybitnej uczonej, odznaczonej orderem Virtuti Militari. Krzyżem Walecznych, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta, całym życiem pełniącej służbę Bogu i Polsce, zmarłej 28 maja 2002 roku. Żyje w naszych sercach i pamięci. Rodzina, Żołnierze Szarych Szeregów AK Okręgu Łódzkiego, Seniorzy Harcerstwa Łódzkiego, wychowanki Gimnazjum H.Miklaszewskiej. Łódź 2003". |
![]() |
Trzecia od lewej, to kompozycja złożona z dwóch czarnych tablic. Na pionowej umieszczono symbol wojskowego orła, krzyż i znak "Druga Konspiracja 1945 - 1956" i wrzesień 1994. Na poziomej tablicy czytamy "Pamięci pokoleń Polaków, którzy broniąc Ojczyzny przed komunistycznym zniewoleniem byli więzieni lub ginęli, kamień ten poświęcono. Związek Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego". |
![]() |
Następna poświęcona jest "Pamięci dr.med.Aleksandra Margolisa, ur. w 1887 roku w Suwałkach, ordynatora i Dyrektora Szpitala Zakaźnego w Łodzi w latach 1919 - 1938, uczonego, znanego działacza społecznego, radnego Miasta Łodzi z ramienia Bundu, więźnia obozu hitlerowskiego przy ul.Liściastej, zamordowanego i pogrzebanego w lasach podłódzkich w grudniu 1939 roku. Rodzina. Wojewódzki Komitet Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa". |
![]() |
Na kolejnej jest napisane "Inżynier agronom Tomasz Wilkoński herbu Odrowąż 22.I.1885-12.XI.1939 Poseł na Sejm II RP, Prezes Państwowego Banku Rolnego, Dyrektor Zjednoczonych Zakładów Włókienniczych K.Scheiblera i L.Grohmana w Łodzi, działacz społeczny, współtwórca i realizator idei Kółek Rolniczych w Polsce, Patriota, którego dewizą było "Bóg-Honor-Ojczyzna", odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Złtym Krzyżem Zasługi, Orderem Dannebroga z Tytułem Kommandor nadanym przez Króla Danii. Więzień obozu przejściowego w dawnej fabryce M.Glazera na Radogoszczu, stracony w niemieckiej akcji represyjnej przeciwko polskiej inteligencji w listopadzie 1939 roku na poligonie "Brus" w Łodzi. W 2008 roku zidentyfikowany dzięki znajdującej się wśród szczątków straconych obrączce z imieniem żony - Kiry, księżniczki Światopołk - Mirskiej. Cześć Jego Pamięci. Kochanemu Tatusiowi córka "Linusia" - Jolanta Karolina Wilkońska. 2009 rok". |
![]() |
W marcu 1943 roku więzienie radogoskie zostało w połączone organizacyjnie z policyjnym obozem pracy karnej na Sikawie. Obecnie znajduje się tam zakład karny, który oglądałem na ul.Beskidzkiej podczas WYCIECZKI Nr 141. Wewnątrz dawnej fabryki Samuela Abbego urządzono sale muzealne, gdzie oprócz ekspozycji stałej organizuje się wystawy czasowe, ukazujące problematykę martyrologii i walki społeczeństwa polskiego w okresie II wojny światowej, ze szczególnym uwzględnieniem Łodzi i regionu łódzkiego. |
![]() |
Pod jedną z płaskorzeźb symbolizującą ranę postrzałową, ustawiony jest niski, kamienny obelisk z ciemnego granitu. |
![]() |
Kolejna z płaskorzeźb przedstawia ludzkie sylwetki w tragicznych pozach, które symbolizują rozstrzeliwanych przez Niemców więźniów. |
![]() |
Tylko kilkunastu członków załogi więzienia radogoskiego, poniosło odpowiedzialność za makabryczne zbrodnie, jakich się tutaj dopuścili. Komendant Walter Perlzhausen, który osobiście uśmiercił 35 więźniów, został skazany na karę śmierci i powieszony w więzieniu przy ul. Sterlinga 1 marca 1948 roku - zobacz WYCIECZKA Nr 113. |
![]() |
Po przejechaniu około 200 metrów wjeżdżam do południowej części wsi Glinnik. Znowu jadę płaskim odcinkiem w stronę przejazdu kolejowego. |
![]() |
Po dojechaniu do torów Mr SCOTT przystanął zdziwiony. Okazuje się, że od czasu ostatniej mojej wizyty w tych stronach, zakończono prace przy budowie przystanku kolejowego Glinnik Wieś. Glinnik leży bowiem na trasie Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej, której uruchomienie przewidziane jest właśnie na 2013 rok. |
![]() |
Za torami pędzę z górki w stronę rozjazdu na Józefów i sklepu "U Ani" w Glinniku. Dalej aleją bukową do Szczawina, który poznałem bardzo dobrze podczas WYCIECZKI Nr 65 (-: |
![]() |
Pokonuję "dziecinnie łatwy" podjazd na wiadukt nad autostradą A-2 i sunę z górki w stronę rozjazdu w prawo do Swędowa. Wchodzę ostro w zakręt i po zmianie kierunku jazdy na wschód, pomykam przez Szczawin Duży do torów kolejowych. Parę metrów za przejazdem zaczyna się wieś Swędów, którą znam doskonale chociażby z WYCIECZKI Nr 134 czy kilkunastu poprzednich. |
![]() |
Jadę ulicami Nad Torem i Główną, mijam remizę OSP Swędów i na krzyżówce z ul.Południową, skręcam w lewo na Stryków. Dalej już tak, jak prowadzi równa szosa - prosto do wsi Smolice. |
![]() |
W środkowej części wsi, za zakładem "Makrocolor", który świadczy wszelkie usługi związane z obróbką skrawaniem, ustawiona jest kapliczka z figurką Matki Boskiej. |
![]() |
Smolice to typowa polska osada wiejska typu ulicówka. Kilka minut rytmicznego pedałowania i już jestem w Strykowie, do którego Mr SCOTT bardzo lubi przyjeżdżać - zobacz np. WYCIECZKĘ nr 44 (-: |
![]() |
Jadę po ul.Sowińskiego w stronę drogi krajowej nr 14. Na posesji nr 6 stoi ładny, parterowy budynek pochodzący z 1922 roku. Obecnie mieści się w nim Powiatowy Urząd Pracy w Strykowie. |
![]() |
Zjeżdżam z wiaduktu po idealnie równej szosie wprost do wsi Niesułków, która została rozpracowana przez Mr SCOTT'a w trakcie ubiegłorocznej WYCIECZKI Nr 64 (-: |
![]() |
Przede mną krótki szus do mostu na rzece, gdzie spoglądam na stawy hodowlane, stado kaczek i malownicze meandry bystrych wód Mrożycy. |
![]() |
Po chwili oddechu podjeżdżam na spore wzniesienie. Czeka mnie tu bardzo miła niespodzianka ! Drogowcy położyli wreszcie nową warstwę asfaltu, która prowadzi do gęstego kompleksu leśnego Poćwiardówka. |
![]() |
Kończy się las i wjeżdżam do wsi Kolonia Wola Cyrusowa, która wraz z sąsiednią Wolą Cyrusowa była celem WYCIECZKI Nr 128 (-: |
![]() |
Przejazd pod przepiękny kościół p.w. Najświętszej Maryi Panny zajmuje co najwyżej pięć minut. Przez wieś przebiega równiutka droga powiatowa. Jedzie się szybko i bez specjalnego wysiłku. |
![]() |
Dojeżdżam do skrzyżowania przed Wolą Cyrusową, przy którym stoi pomnik ku czci bohaterów powstania styczniowego 1863 roku. Skręcam w prawo w drogę na Tadzin. |
![]() |
W Marianowie Kołackim skręcam w pierwszy rozjazd w lewo, który doprowadza do wsi Bielanki. Zatrzymuję się na moment przed bardzo starą kapliczką z krzyżem, którą przystrojono kolorowymi wstążkami. |
![]() |
Na cokole przymocowana jest płyta z napisem "Boże błogosław nas 1913 r. tej okolicy". |
![]() |
Mijam niewielki las i pierwsze zabudowania Syberii, które leżą przy skrzyżowaniu przed wjazdem do wsi Pieńki Henrykowskie. Syberia jest niewielką, rolniczą osadą w gminie i powiecie brzezińskim. Mr SCOTT był już tutaj w czasie WYCIECZKI Nr 4 (-: |
![]() |
Przy krzyżówce ustawiony jest kamienny postument, na którym zatknięty jest metalowy krzyż. To nieodłączny element krajobrazu polskiej wsi, który w tym miejscu ustawiono w 1923 roku. |
![]() |
Krzyż przystrojony jest barwnymi wstążkami, w wazonie tkwią sztuczne kwiaty a na podeście pali się znicz. Skręcamy w prawo i jedziemy na zachód przez zaśnieżoną i mroźną Syberię. |
![]() |
Dojeżdżam do remizy Ochotniczej Straży Pożarnej w Syberii, która znajduje się po lewej stronie szosy. Po obu stronach drogi stoją zagrody gospodarcze i domy jednorodzinne. |
![]() |
Trochę dalej na zachód, przed zagrodą rolniczą ustawiona jest kapliczka domkowa zwieńczona krzyżem. Osada Syberia została założona na początku XIX wieku i wówczas był tu folwark, karczma, 14 chałup i około 100 mieszkańców. Wchodziła w skład dóbr Kołacin i podlegała parafii w Kołacinku. |
![]() |
We wsi pozostało już niewiele przedwojennych gospodarstw. Bardzo szybko dojeżdżam do zachodniego krańca Syberii, która położona jest na dużym wyniesieniu terenu i wysokości około 190 m n.p.m. |
![]() |
Kieruję się na południe i dalej w lewo do Syberii Górnej, która leży jeszcze wyżej, bo na poziomie ponad 200 m n.p.m. W tej części znajduje się tylko kilka typowych zagród rolniczych. |
![]() |
Oprócz charakterystyki poszczególnych szlaków (historyczny, przyrodniczy, kulturowy i kulinarny), na tablicy znalazły się najważniejsze informacje dot. Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich. To właśnie przez tereny tego pięknego parku, przebiega przecież moja dzisiejsza wycieczka (-: |
![]() |
Zmieniam kierunek jazdy na południe i po chwili ponownie dojeżdżam do skrzyżowania z drogą woj. nr 708 w Tadzinie. Jadę prosto do wsi Grzmiąca, którą poznałem w czasie WYCIECZKI Nr 61 i Nr 147 (-: |
![]() |
Dziś tylko przejeżdżam przez starszą część wsi, kierując się cały czas prosto do drogi powiatowej prowadzącej z Brzezin do Strykowa. Tam skręcam na północ. Za rozjazdem w kierunku Nowej Grzmiącej, po lewej stronie drogi stoi bardzo ładny dom zbudowany w stylu zakopiańskim. Podobny oglądałem we wsi Sobień podczas WYCIECZKI Nr 63. |
![]() |
Czeka mnie teraz blisko dwukilometrowy podjazd, prowadzący do rozjazdu w stronę wsi Buczek. Skręcam w lewo, mijam leśną karczmę "Raz na wozie" i pędzę z górki w stronę osady Jaroszki. |
![]() |
Skoro był zjazd, to zaraz za nim musi być podjazd. Sprawnym ruchem zmieniam przełożenia przerzutek i wolnym, miarowym tempem podjeżdżam do wsi Moskwa. Mr SCOTT już raz zdobył Moskwę - zobacz WYCIECZKA Nr 47. Nastrój zdecydowanie się poprawia, bo moja syberyjska tułaczka powoli dobiega końca ! Wszystko wydaje się być takie realistyczne... Jest bardzo zimno, dookoła pola pokryte śniegiem, jadę do domu z dalekiej Syberii i to właśnie przez Moskwę !!! |
![]() |
Plac Wolności jest często ostatnim etapem wypraw Mr SCOTT'a. Dziś zaglądam pod wejście do Muzeum Kanału "Dętka", które zostało otwarte 28 kwietnia 2008 roku. Prowadzi do kanałów i zbiorników na wodę znajdujących się pod dawnym Nowym Rynkiem. Jest to zbiornik wybudowany w 1926 roku według projektu brytyjskiego inżyniera Williama Heerleina Lindleya. Nadzór nad całością prac budowlanych sprawował inżynier Stefan Skrzywan, budowniczy łódzkich wodociągów. Korytarzem "Dętki", wykonanym z czerwonej cegły można objeść cały Plac Wolności pod ziemią. Ma on ponad 142 metry długości i mieści ok. 300 metrów sześciennych wody. |