WYCIECZKA Nr 251 - Zgierz i Park Przemysłowy Boruta

TRASA : Łódź (Składowa, P.O.W., Narutowicza, Zielona, Legionów, al. Włókniarzy, 11 Listopada, gen. Okulickiego, Okręglik, Sianokosy) - Zgierz - Łódź (Zgierska, Park Julianowski, Zgierska, Skarbowa) 
[11.05.2014. - bez mierzenia parametrów przejazdu]
ZDJĘCIA                             FILMY 

Mr SCOTT jedzie do... Zgierza !!! Trasa WYCIECZKI Nr 251.

"Taki dzień się zdarza raz , Tylko raz i więcej nie..." - no właśnie ! To jest tak, jak w słowach tej piosenki ! Kolorowe chmury przykryły dziś słońce nad Łodzią i Mr SCOTT postanawia skorzystać z niepowtarzalnej scenerii i wyskoczyć na industrialną wycieczkę.

Zaczynam od obejrzenia postępu prac przy budowie Nowego Centrum Łodzi. Jest to obszar naszego miasta skupiony wokół ulic : Sienkiewicza, Narutowicza, Kopcińskiego i Tuwima.

"Projekt Nowego Centrum Łodzi dzieli ten 90-hektarowy kwartał na dwie części - komercyjną (60ha) oraz kulturalno-komunikacyjną (30 ha). Ta druga to najważniejsza część, całego kompleksu, obejmująca zrewitalizowaną elektrociepłownię, która dziś, choć wyłączona z eksploatacji, przyciąga oko unikatową, secesyjną architekturą, pamiętnie wpisując się w pejzaż centrum. Pojawią się też zupełnie nowe elementy - takie jak Specjalna Strefa Kultury, Rynek Kobro i cztery nowe ulice".

"W miejscu starego dworca powstanie wielopoziomowa podziemna stacja kolejowa z licznymi połączeniami. Trzy budynki elektrociepłowni zamienią się w nowoczesne ośrodki kultury. Powstaną nowe spacerowe ulice oraz otwarty plac, który zrekompensuje mieszkańcom Łodzi brak tradycyjnej starówki, miejsca spotkań" - tak zapewniają władze Łodzi.

Nowy podziemny dworzec będzie kluczowym elementem Nowego Centrum Łodzi. Tory kolejowe będą ulokowane 16,5 metra pod powierzchnią terenu. Stacja będzie posiadała cztery perony i osiem torów. Projekt przewiduje także powstanie dwuprzestrzennego tunelu : dla ruchu dalekobieżnego, regionalnego, aglomeracyjnego oraz dla kolei dużych prędkości.

Długość budynku dworca wyniesie 350 m (dotychczas 70 m), a szerokość 85 m (obecnie 16 m). Zmodernizowana stacja będzie w stanie odprawić 20-krotnie więcej pasażerów niż obecnie (nawet do 200 tys. dziennie). Nowoczesny dworzec stanie się częścią multimodalnego węzła komunikacyjnego, który w centrum miasta połączy kolei aglomeracyjną i konwencjonalną, autobusową komunikację dalekobieżną, komunikację miejską oraz prywatny transport samochodowy.

Po północnej stronie stacji wybudowane zostaną trzykondygnacyjne podziemne parkingi dla samochodów typu "Parkuj i jedź" oraz parking dla rowerów. Osiem metrów poniżej poziomu terenu, znajdować się będzie dworzec autobusowy. Na tym samym poziomie przebiegać będzie sieć podziemnych ulic mająca skomunikować dworzec z otoczeniem.

Nowe Centrum Łodzi ma być miejscem bezpiecznym, przyjaznym dla mieszkańców, bez ruchu samochodów, o wysokiej estetyce i jakości architektury. Wkrótce ma zostać zburzony hotel "Centrum" przy ul. Kilińskiego 59/63, a na jego miejscu powstanie nowoczesny kompleks usługowo-biurowy. Cierpliwie poczekamy na efekt finalny tego gigantycznego przedsięwzięcia, które jest obecnie największym placem budowy w tej części Europy !

Z centrum Łodzi przemieszczam się na drogę rowerową przy al. Włókniarzy. Dojeżdżam do skrzyżowania z ul. Pojezierską. Nad elektrociepłownią EC-3, zbierają się ciemne chmury. Mr SCOTT ma nadzieję, że jednak nie spadnie z nich deszcz.

Kurs po al. Włókniarzy kończę przy skrzyżowaniu z ul. 11 Listopada. Wjeżdżam następnie na osiedle mieszkaniowe Radogoszcz Zachód, kierując się do ul. Okulickiego. Opuszczam Łódź jadąc po ul. Sianokosy. Zachowało się tam jeszcze sporo rolniczych terenów.

Po dotarciu do skrzyżowania z ul. Szczecińską, skręcam w prawo i wjeżdżam do Zgierza. To piękne miasto, które jest starsze od naszej Łodzi, poznałem dobrze w czasie WYCIECZKI Nr 43.

Jadę zdezelowaną ul. Konstantynowską, która przebiega przez Las Okręglik. Przez ten kompleks leśny przepływa niewielka rzeczka o nazwie Wrząca. Ma ona swoje źródła w lesie Chełmy na terenie Zgierza.

Płynie dalej na zachód przez rolnicze obszary na granicy Łodzi i Zgierza. Zasila potem rzekę Sokołówkę na terenie wsi Kolonia Brużyca.

Kilkanaście metrów dalej na północ, znajduje się skrzyżowanie z ul. Energetyków. Jest to jednocześnie wjazd na teren Parku Przemysłowego "Boruta" w Zgierzu.

Przy ulicy ustawiona jest tablica informacyjna z logo "Programu Regionalnego Narodowa Strategia Spójności", logo "promuje łódzkie", logo "Centrum Obsługi Przedsiębiorcy" i znakiem Unii Europejskiej. Okazuje się, że na tym obszarze zrealizowano inwestycję pt. "Uzupełnienie brakujących elementów uzbrojenia technicznego terenu inwestycyjnego Parku Przemysłowego Boruta Zgierz" o wartości projektu ponad 2,3 mln zł. Beneficjent - Gmina Miasto Zgierz, uzyskała w ramach tego przedsięwzięcia, pomoc finansową z Funduszy Europejskich dla regionu łódzkiego w kwocie ponad 1,1 mln złotych.

Wjeżdżam na teren parku, wprost pod ogromne hale firmy "Brenntag" - ul. Kwasowa 5. Jest to światowy koncern zajmujący się dystrybucją środków chemicznych dla przemysłu.

Po sąsiedzku - przy ul. Kwasowej 9, znajdują się zabudowania PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrociepłownia Zgierz. Na jej terenie stoi największy obiekt budowlany w Zgierzu - 100-metrowy komin, który w 2009 roku przeszedł kapitalny remont.

W dniu 30 grudnia 2003 roku Rada Miasta Zgierza przyjęła uchwałę Nr XV/140/03 sprawie utworzenia na terenie Gminy Miasta Zgierz parku przemysłowego o nazwie "Park Przemysłowy Boruta Zgierz". W dniu 8 lipca 2004 roku powołano na terenie byłych Zakładów Przemysłu Barwników "Boruta" - Park Przemysłowy Boruta Zgierz.

Park Przemysłowy Boruta Zgierz został utworzony przy udziale : Gminy Miasta Zgierz, Politechniki Łódzkiej, Uniwersytetu Łódzkiego, Instytutu Barwników i Produktów Organicznych, Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej, Mazowieckiej Spółka Gazownictwa, Coleksu, Zakładu Utylizacji Odpadów Malex oraz firmy Awangarda.

Na zdjęciu hala oczyszczalni ścieków przemysłowych z częścią socjalną - ul. Kwasowa 2 -  Zakład Robót Sanitarnych "Sanator - BIS". Firma zajmuje się kompleksową obsługą separatorów tłuszczu, separatorów ropopochodnych, odbiorem nieczystości, czyszczeniem instalacji kanalizacyjnych, naprawą i przeglądem separatorów, badaniem laboratoryjnym ścieków, wynajmem mobilnych toalet publicznych i przenośnych kabin WC.

Przy obiekcie ustawiona jest tablica z informacją o uzyskaniu przez spółkę dofinansowania z UE na projekt pt. "Wdrożenie innowacyjnej metody oczyszczania ścieków przemysłowych".

Wjeżdżam teraz na ul. Boruty i jej końcową część. Znajduje się tam jedna z największych w Polsce farbiarni przędzy. Firma "Boruta Soft" działa na rynku od 2002 roku.

W ofercie zakładu znajdują się przede wszystkim różnego rodzaju przędze kolorowe do produkcji skarpet i dzianin. Firma uzyskała na swoją działalność m.in. dotacje na innowacje dla projektów pt. "Wdrożenie nowej technologii uszlachetniania przędz syntetycznych".

Projekty zostały współfinansowane przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

W tym miejscu funkcjonowały kiedyś Zakłady Przemysłu Barwników "Boruta" Zgierz. Firma została założona w 1894 roku, gdy dwóch wspólników : Jan Śniechowski - jeden z niewielu wówczas polskich przemysłowców zajmujących się barwnikami oraz Ignacy Hordliczka - czeski potomek rodziny fabrykantów dysponujący sporym kapitałem, założyli fabrykę barwników w Zgierzu.  

Co ciekawe - członkowie Parku Przemysłowego Boruta Zgierz mają prawo używać logo Parku. Natomiast Miasto Zgierz nie jest właścicielem żadnej działki; wszystkie pozostają w rękach prywatnych.

Park Przemysłowy Boruta Zgierz zajmuje powierzchnię 173,9605 ha (w tym powierzchnia działek - 158,4734 ha i powierzchnia dróg - 15,4871 ha).

Na terenie Parku funkcjonuje ok. 150 firm, które zatrudniają około 2 tys. osób. Istotą parku przemysłowego jest tworzenie obszarów przystosowanych do prowadzenia działalności gospodarczej oraz wspieranie rozwoju i przedsiębiorczości mieszkańców, a także zwiększenie konkurencyjności regionu.

Na zdjęciu siedziba firmy "Milma", która zajmuje się wykonawstwem obiektów mieszkaniowych.

Siedziba firmy "Pol-Expo" - producenta marki Eurocolor, która od 1990 roku zajmuje się produkcją lakierów i autokosmetyków, a od niedawna produkcją farb zewnętrznych i wewnętrznych.

Teren całego Parku opleciony jest wielkimi instalacjami rur, które transportują ciepło do mieszkań zgierzan.

Przy ul. Boruty 5a znajduje się siedziba firmy "Unidruk" - producenta obwodów drukowanych.

Przy ul. Struga 45 stoi biurowiec "Wodkan - Zgierz" Sp. z o.o. Oczyszczalnia ścieków w Zgierzu zajmuje obszar 8,7 ha, usytuowany wzdłuż lewego brzegu Bzury, w rejonie skrzyżowania ulic Miroszewskiej i Łukasińskiego.

Jest to oczyszczalnia typu mechaniczno-chemiczno-biologicznego. Ścieki komunalne i przemysłowe dostarczane są do oczyszczalni miejską siecią kanalizacyjną oraz transportem specjalistycznym poprzez punkt zlewny ścieków dowożonych oraz siecią kanalizacji technologicznej znajdującą się na terenie byłych zakładów "Boruta".

Na ścianie budynku zawieszona jest tablica z brązu z logo Unii Europejskiej, z informacją o projekcie "Kanalizacja sanitarna Miasta Zgierz wraz z modernizacją oczyszczalni ścieków". został on zrealizowany w latach 1005-2010 przy 68% wsparciu finansowym Funduszu Spójności UE.

Przed wybudowaniem oczyszczalni ścieki komunalne i przemysłowe z terenu miasta Zgierza odprowadzane były bez oczyszczenia do rzeki Bzury i w znaczący sposób wpływały na zanieczyszczenie Wisły a w konsekwencji wód Bałtyku. Podjęta w 1992 roku przez Miasto Zgierz decyzja o wspólnej z ZPB "Boruta" S.A. budowie oczyszczalni ścieków komunalno-przemysłowych, której efektem jest oddana w 1998 roku inwestycja, doprowadziła do kompleksowego uregulowania gospodarki wodno-ściekowej w Zgierzu.

A jednak zaczęło padać i to bardzo ! Z ciemnych chmur spadają na ziemię hektolitry ciepłego deszczu... Mr SCOTT musiał więc schronić się pod dachem, ochraniającym wagę pobliskiego skupu surowców wtórnych.

Kiedy przestaje padać, ruszam na dalsze zwiedzanie Parku Przemysłowego Boruta Zgierz, który jak się okazuje - nie posiada statusu Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Obecnie zarządzany jest przez Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o.

Dojeżdżam do dawnej remizy strażackiej, zakładowej straży pożarnej Zakładów Przemysłu Barwników "BORUTA".

Naprzeciwko widoczna jest wieża ciśnień byłych zakładów "Boruta".

W tej części Parku znajdują się zabudowania producenta blachy trapezowej "RBT" - ul. Struga 14. Jest to polska marka, która powstała w 2007 roku.

Natomiast na posesji przy ul. Struga 10, można obejrzeć kompleks budynków stanowiących siedzibę dyrekcji i biur dawnych zakładów "Boruta-Kolor" Sp. z o.o. Zabudowania współczesne ulokowano w sąsiedztwie klimatycznego dworku. W okresie międzywojennym znajdowały się w nim biura główne właścicieli fabryki "Boruta" (zobacz starą fotografię).

Po rozpoczęciu II wojny światowej "Boruta" zostaje przejęta przez niemieckiego potentata chemicznego – firmę "IG Farben", który w 1940 roku przekształca zakład w "Teerfarbenwerke Zgierz GmbH" z produkcją chemikaliów dla armii niemieckiej. Aż do 1942 roku Niemcy systematycznie włączają zakład do systemu przemysłu Rzeszy i zastępują polskich chemików "Boruty" Niemcami, a z czasem wywożą i cały majątek zakładów.

Obecnie na terenie po dawnych zakładach "Boruta", funkcjonuje także wiele firm nie związanych z przemysłem chemicznych, utylizacją odpadów czy też branżą włókienniczą.

W biurowcach powstałych w latach 70-tych XX wieku, znajdują się hotele i biura różnych przedsiębiorstw. Np. przy ul. Andrzeja Struga 23 mieści się Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Zgierzu. 

Przy ul. Struga 13/21 znajduje się Centrum Biurowo-Szkoleniowe. Mr SCOTT gorąco poleca wszystkim wizytę w strefie przemysłowej "Boruta" w Zgierzu ! Można tu poczuć klimat nie tylko rodem z czasów PRL-u, ale i filmów o zagładzie atomowej. Krajobraz przemysłowy to bardzo wdzięczny temat nie tylko do fotografowania.

Na teren Parku Przemysłowego "Boruta" na pewno jeszcze kiedyś przyjadę ! Tymczasem wracam do Łodzi, przejeżdżając po nowo budowanej drodze dla rowerów, która powstaje wzdłuż ul. Zgierskiej.

Mr SCOTT zagląda na chwilę do zabytkowego Parku Julianowskiego, który może zachwycić o każdej porze roku ! Zobacz proszę WYCIECZKA Nr 136.

Z parku wracam na ul. Zgierską i dojeżdżam do skrzyżowania z ul. Julianowską.

Przy ul. Zgierskiej 115 znajduje się działająca od blisko 50 lat cukiernia "Julianowska", która prowadzona jest przez Rodzinę Państwa Ziółkowskich.

To właśnie z jej inicjatywy oraz dziennikarza Roberta Borkowskiego, powstała bardzo interesująca wystawa pt. "Park Julianowski i Kolonia Skarbowców".

Przy wejściu do cukierni stanęły dwie estetyczne tablice, na których wyeksponowano stare fotografie pochodzące ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi, autorstwa Włodzimierza Pfeiffera. Są także widokówki Bronisława Wilkoszewskiego i aktualne zdjęcia, które wykonał Robert Borkowski.

Fotografie prezentują historię Parku Julianowskiego oraz tzw. osiedla Skarbowców, na terenie którego właśnie się znajduję.

Wielu klientów zostaje pod cukiernią na dłużej. Przystają w ogródku i w zadumie studiują tablice. Pod zdjęciami zamieszczono wiele ciekawych opisów dot. historii tych dwóch niezwykłych miejsc naszego miasta.

Osiedle powstało na przełomie lat 20. i 30., po tym jak w roku 1924, w łódzkim Sądzie Okręgowym oficjalnie doszło do zarejestrowania Spółdzielczego Towarzystwa Budowy Domów dla Urzędników Skarbowych w Łodzi. Celem Towarzystwa była budowa domów mieszkalnych dla jego członków. Spółdzielnia przyjmowała pracowników skarbowych, urzędników państwowych, komunalnych a także osoby prywatne, za wyjątkiem tych karanych sądownie.

Teren w kwartale ulic Zgierskiej, Julianowskiej i Łagiewnickiej został wykupiony pod zabudowę jednorodzinną. Początkowo planowano wybudowanie 300 domów w sześciu etapach, o łącznej liczbie 600 mieszkań czteroizbowych. 

Z powodu kryzysu gospodarczego, trudności wewnątrz organizacji oraz spadku wartości gruntów, zredukowano plany do jedynie 51 domów typu willowego oraz jednego domu wielorodzinnego mieszczącego 23 mieszkania wieloizbowe o wysokim standardzie. Rozwój osiedla dość brutalnie przerwała wojna, ale przez lata pozostał niezwykły klimat tego miejsca. 

Wszystkie budynki wyposażone zostały w urządzenia techniczno-sanitarne, a na potrzeby osiedla wybudowano wieżę ciśnień, która służyła mieszkańcom aż do lat 70., kiedy to "Skarbówka" podłączona została do miejskiej sieci wodociągowej. 

Z osiedlem związanych jest wiele ważnych postaci. Tu swoje dzieciństwo i młodość spędzili Andrzej i Janusz Kondratiukowie, polscy reżyserzy, twórcy m.in. filmu "Wniebowzięci".

Gościem na osiedlu bywał też Roman Polański. Przez jakiś czas mieszkał tu także aktor i śpiewak Andrzej Bogucki, ten sam, który podczas okupacji ukrywał Władysława Szpilmana.

Łącznie do roku 1935 powstało 125 mieszkań. Reszta niezagospodarowanych działek sprzedana została prywatnym inwestorom. W większości domów utrzymał się tradycyjny podział każdej willi na dwie jednostki mieszkalne o czterech pomieszczeniach. 

Niektórzy z właścicieli wykupili oba poziomy, zmieniając charakter wnętrz i dostosowując tym samym budynek do potrzeb jednej rodziny.

Pierwotnie każda willa posiadała wewnętrzną klatkę schodową, która stanowiła przestrzeń wspólną dla właścicieli obu apartamentów i z której można było dostać się do właściwej części mieszkalnej. Na zdjęciu wspaniale odnowiona willa z 1929 roku.

Pomimo położenia pomiędzy ruchliwą ul. Julianowską i jeszcze bardziej zatłoczoną ul. Zgierską, kolonia willowa zachowała swój kameralny i odseparowany od zgiełku charakter. Jednopiętrowe domy noszą znamiona tzw. stylu dworkowego, tak charakterystycznego dla narodowego nurtu lat 20. XX wieku. 

Wracając z rowerowych wycieczek z północnych obszarów regionu łódzkiego, warto więc zajrzeć nie tylko do Parku Przemysłowego "Boruta" w Zgierzu, ale i na Osiedle Skarbowe na Julianowie. 
Do czego gorąco namawia Mr SCOTT.