[17.04.2012. - 98,9 km, 20,7 km/h, 4:46:09 h]
GPS
 |
| Mr SCOTT jedzie do... Tumu ! Trasa WYCIECZKI Nr 77. |
 |
| Mr SCOTT daje votum - będzie dłuższa wyprawa ! Zaczynam na ul. Orzeszkowej w willowej okolicy Parku Julianowskiego. Posesję nr 31/35 zajmuje obecnie łódzki oddział Instytutu Pamięci Narodowej. W latach PRL-u działacze partyjni mieli tutaj swój "cichy, czerwony zakątek". |
 |
| Przejeżdżam przez całą ulicę Orzeszkowej, która rozpoczyna swój bieg od ul. Julianowskiej. Pod nr 40 stoi ładna kamienica wielorodzinna z charakterystyczną wieżyczką. |
 |
| Wjeżdżam do zabytkowego Parku im. Adama Mickiewicza - popularnego Julianowa. W wiosennym słońcu wspaniale prezentuje się dziś amfiteatr - tzw. muszla koncertowa. Mr SCOTT uwielbia na nią patrzeć. |
 |
| Wczesnym przedpołudniem jest tu niewielu spacerowiczów, nawet kaczki jeszcze śpią. |
 |
| Zachwycam się przepięknymi stawami nad rzeką Sokołówką i ruszam w stronę ul. Zgierskiej. |
 |
| Przy ul. Zgierskiej 141 zaglądam na Cmentarz Rzymskokatolicki p.w. św. Rocha, który powstał w okresie międzywojennym. Wchodzę wejściem za kancelarią nekropolii. Znajduje się tu wiele mogił - miejsc pamięci narodowej. Skręcam w aleję biegnącą wzdłuż ogrodzenia i oglądam tablicę poświęconą "Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej". |
 |
| Tuż za nią jest "Miejsce wiecznego spoczynku 86 żołnierzy Polski Podziemnej zamordowanych przez hitlerowców w latach 1943 - 1944 w łódzkich więzieniach i na cmentarzu żydowskim". |
 |
| Nieco dalej wmurowano tablicę "Pamięci żołnierzy Gwardii Ludowej i Promienistych" straconych w roku 1943 i 1944". |
 |
| Najdalej na północ stoi duży pomnik ku "Chwale żołnierzom polskim poległym 6 września 1939 roku w czasie bombardowania sztabu Armii "Łódź" na Julianowie". Na początku wojny w Julianowskim parku stał pałac fabrykanta Juliusza Heinzela, który został uszkodzony podczas bombardowania i później rozebrany przez niemieckiego okupanta. |
 |
| Wracam do alejki znajdującej się naprzeciwko wejścia na cmentarz. W jej samym końcu pod wschodnią ścianą ogrodzenia, stoi pomnik poległych w walce z hitlerowskim najeźdźcą, członków Polskiej Partii Robotniczej i organizacji młodzieżowej "Promieniści". |
 |
| Z cmentarza jadę na północ na Plac Pamięci Narodowej. Stoi na nim srebrna iglica o wysokości 30 metrów w kształcie miecza odwróconego ostrzem do góry. Monument ustawiono przy dawnej fabryce włókienniczej Samuela Abbego. W czasie wojny hitlerowcy utworzyli tu rozszerzone więzienie policyjne. Obecnie jest tu Mauzoleum - Pomnik Ofiar faszyzmu na Radogoszczu. |
 |
| Po tych patriotycznych doznaniach, mając w głowie tumult myśli o tych, którzy oddali życie za naszą Ojczyznę, pędzę z górki ulicą Zgierską do ronda pamięci mjr Alfreda Biłyka. Stamtąd drogą rowerową wydostaję się z Łodzi i wjeżdżam do Zgierza. |
 |
| Tym razem w Zgierzu skręcam z ul. Łódzkiej w ul. 1 Maja. Przy skrzyżowaniu z ul. Wschodnią znajduje się stadion Miejskiego Klubu Piłkarskiego "Boruta". Podjeżdżam do Długiej - reprezentacyjnej i głównej ulicy Zgierza. Skręcam w lewo i pędzę z górki do ul. Łęczyckiej ! |
 |
| Jadąc ulicami Łęczycką i Ozorkowską, szybkim tempem opuszczam Zgierz. Na krótko wjeżdżam na teren wsi Lućmierz. |
 |
| Za hotelem " Porto Fino" skręcam w prawo na Rosanów, do którego wjedzie piaszczysta droga z niezliczoną ilością dziur. Są to "ulice" Sadowa i Łanowa... |
 |
| Dojeżdżam do Rosanowa i skręcam w lewo w ul. Długą. |
 |
| To moja kolejna wizyta w tej letniskowej osadzie - zobacz WYCIECZKI Nr 2, Nr 26, Nr 29, Nr 55 czy Nr 69. |
 |
| Z ul. Długiej jadę po równej ul. Głównej, gdzie stoją dwie tablice z planem Rosanowa i opisem miejscowości. Po dojechaniu do rozjazdu, skręcam w prawo w stronę wiaduktu nad autostradą A-2. Leśne tereny wokół drogi są tutaj po prostu przepiękne ! |
 |
| Na krzyżówce skręcam w prawo i jadę na północ przez Kanią Górę. |
 |
| Równym tempem dojeżdżam do miasta-ogrodu Sokolniki Las. Dobrze znajomą trasą przeprawiam się przez te malowniczo położone okolice. |
 |
| Cały czas poruszam się na północ, do szosy wojewódzkiej nr 708 we wsi Sokolniki Parcela. Gnam przed siebie mijając krzyżówkę z drogą do wsi Czerchów - to w lewo. |
 |
| Sokolnickie parcele są imponujące ! Dookoła rozciągają się niezmierzone okiem zielone pola. Przejeżdżam przez kolejną krzyżówkę z drogą do Dybówki - w lewo i Małachowic - w prawo. |
 |
| W końcu docieram do rozjazdu we wsi Skotniki w gminie Ozorków. Naprzeciwko sklepu i krzyża skręcam w lewo. |
 |
| W Skotnikach można jeszcze zobaczyć szlachecki dwór zbudowany w 1843 roku, naprzeciwko którego znajdują się zabudowania po starym folwarku. Majątek należał do fabrykanckiej rodziny Wernerów z Ozorkowa. Ostatnim właścicielem był Józef Werner, który posiadał udziały w cukrowni w Leśmierzu. |
 |
| Dwór położony jest na terenie dużego parku porośniętego bardzo starymi drzewami liściastymi. Udało się nawet zrobić mały rekonesans po dworskich pokojach - Mr SCOTT "stał na czatach". |
 |
| Wracam na szlak i jadę drogą prowadzącą wśród pięknych pól. |
 |
| Szybko docieram do wsi Boczki. Znam dobrze te piękne okolice z WYCIECZKI Nr 66, gdy wracałem z Góry Świętej Małgorzaty. Na pierwszej krzyżówce skręcam na prawy boczek. |
 |
| Ponownie gnam na północ i wjeżdżam do wsi Ambrożew. Przejeżdżam prosto przez skrzyżowanie z drogą Leśmierz - Karsznice. |
 |
| Narzucam mocne tempo, bo warunki do szybkiej jazdy są tutaj idealne ! Wykorzystując lekkie nachylenie terenu, z impetem podjeżdżam pod Górę Świętej Małgorzaty - zobacz relację z WYCIECZKI Nr 66 ! |
 |
| Być tutaj i nie zobaczyć pięknego kościoła p.w. Świętej Małgorzaty ? O nie ! Mr SCOTT trafił akurat na uroczystość pogrzebową. Wnętrze świątyni robi naprawdę imponujące wrażenie ! Zjeżdżam ostrożnie z wielkiego wzniesienia i na wprost cmentarza parafialnego skręcam w lewo. |
 |
| Zaraz też wjeżdżam do Podgórzyc - wsi która ciągnie się na zachód przez dobre 4 kilometry. |
 |
| Podgórzyce to typowa polska ulicówka. Przez osadę biegnie trochę podniszczona asfaltówka, z której jest dobrze widoczny kościół Świętej Małgorzaty. |
 |
| Pedałuję rytmicznie oglądając wiejskie zabudowania. Mijam duży murowany krzyż, wystawiony w roku 1933 "Na pamiątkę XIX wieków męki Pańskiej "z fundacji Rodziny Kędzierskich z Podgórzyc. Cel dzisiejszej wyprawy tuż, tuż ! |
 |
| Przy tabliczce wjazdowej usłyszeć było można rozmowę dwóch miejscowych gospodarzy : "Co tam kumie słychać w Tumie ?" - "Mr SCOTT przejechał kumie !" - "To on w Tumie jeździć umie?" ☺ Tum jest niedużą, ale za to bardzo starą wsią leżącą nieopodal Łęczycy. Pierwsze wzmianki o niej sięgają X wieku ! Jej nazwa wywodzi się po prostu od słowa tum, którym w średniowieczu nazywano katedrę lub kolegiatę. |
 |
| Wjeżdżam do Tumu przyglądając się przydrożnym zabudowaniom. To typowa polska wieś, której Mr SCOTT daje jak na razie wotum nieufności ironizując : "Jakiś kościółek miał tu być, co ? ". We wsi jest remiza Ochotniczej Straży Pożarnej, którą oglądam od frontu. |
 |
| To ogromna kolegiata w Tumie, którą zbudowano w latach 1141-1161 z inicjatywy arcybiskupa gnieźnieńskiego Jana Janika z Brzeźnicy. Powstała na miejscu opactwa benedyktyńskiego. Czeka mnie wielkie zwiedzanie, ale najpierw jadę do północnego krańca wsi sprawdzić, co jeszcze jest tutaj ciekawego do zobaczenia. |
 |
| Po zachodniej stronie drogi postawiono replikę wiatraka z przełomu XIX i XX wieku. Okazuje się, że Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi rozpoczęło tutaj realizację projektu "Tum - perła romańskiego szlaku". Już za rok będzie można zwiedzać grodzisko, muzeum i skansen oraz przechadzać się po czterech ścieżkach edukacyjnych. |
 |
| Wracam pod kolegiatę, której konsekracja odbyła się w roku 1161 podczas pierwszego w historii zjazdu władców ówczesnej Polski. Jej dzieje są ściśle związane ze słowiańskim grodziskiem z początków VI wieku - tzw. Szwedzkiej Góry, na którego wyraźnym zarysie ma zostać zrekonstruowany gród. |
 |
| Kolegiata Najświętszej Marii Panny i św. Aleksego została ufundowana przez synów Bolesława Krzywoustego i jego drugiej żony księżnej Salomei, Niemki z pochodzenia. Do XV wieku odbyło się tu 25 synodów czyli zebrań biskupów, książąt i królów, którzy radzili nad stanem Rzeczpospolitej i Kościoła. |
 |
| Imponująca romańska budowla, została wzniesiona z obrobionych granitowych kostek, piaskowca i kamienia polnego. Oprócz funkcji religijnych - miała charakter obronnej twierdzy. W czasie wojen i najazdów (Tatarów - w roku 1241, Litwinów - w roku 1293, Krzyżaków - w latach 1306 i 1331 oraz Szwedów - w roku 1705), była wielokrotnie niszczona i odbudowywana. Kościół stał się najpierw siedzibą kapituły kanoników, kolegiatą, a później archikolegiatą. |
 |
| W czasie II wojny światowej - podczas bitwy nad Bzurą, świątynia została poważnie uszkodzona. Odbudowa zajęła blisko 14 lat i zakończyła się w roku 1961. Robię tradycyjną rundkę wokół zabytkowej budowli. Po lewej stronie dziedzińca archikolegiaty ustawiony jest kamienny krzyż z końca XIX wieku. |
 |
| Wewnątrz znajduje się bardzo cenny zabytek - płaskorzeźba przedstawiającą Chrystusa Pantokratora z XII wieku ! Ponadto można podziwiać portal gotycki, prowadzący z prezbiterium do zakrystii z datą 1487 rok, płyty nagrobne kanoników łęczyckich z XV wieku, stalle gotyckie z początku XVI wieku z herbami Dębno i Sulima, fragmenty fresków gotyckich i renesansowych. |
 |
| W dniu 22 maja 2011 r. archikolegiata w Tumie świętowała 850-lecie konsekracji. Uroczystościom przewodniczył kard. Józef Glemp. Uczestniczył w nich prezydent RP Bronisław Komorowski, przedstawiciele Episkopatu Polski oraz nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestyno Migliore. Z tej okazji prezydent RP osłonił pamiątkową tablicę przed kolegiatą. |
 |
| Spod największej w Polsce romańskiej budowli przenoszę się na drugą stronę drogi, gdzie znajduje się kościół parafialny p.w. św. Mikołaja. Na trawiastym dziedzińcu stoi trójarkadowa dzwonnica zbudowana pod koniec XX wieku. |
 |
| Kościółek wzniesiono w 1761 roku z fundacji biskupa Kajetana Sołtyka. na czas przebudowy kolegiaty tumskiej w latach 1761-1782. Był on kościołem parafialnym Tumu do roku 1818. |
 |
| Na dziedzińcu kościoła, na kamiennym postumencie stoi także figurka Matki Boskiej. |
 |
| Na wieży kościoła zobaczyć można „pazury Boruty". Jak głosi miejscowa legenda, zostały odciśnięte na wieży kościoła przez czarta, gdy diabeł z Łęczycy chciał go przewrócić aby nie dopuścić do zakończenia budowy świątyni. |
 |
| Kościół św. Mikołaja zbudowany został z drewna modrzewiowego w stylu barokowym. Wewnątrz są trzy ołtarze : główny z obrazem św. Mikołaja w typie ikony oraz dwa boczne, Matki Bożej Niepokalanej i św. Andrzeja z XVII wieku. |
 |
| Przed kościołem rośnie dąb szypułkowy, posadzony w roku 1999 na pamiątkę sprowadzenia z Gniezna do Tumu relikwii św. Wojciecha, które umieszczono wewnątrz kolegiaty. Mr SCOTT nie mógł wyjść z podziwu, jakie cuda można tutaj oglądać ! |
 |
| Kończę zwiedzanie zabytkowych kościołów i jadę z powrotem do centrum wsi. Tum jest najludniejszą wsią w gminie Góra Św. Małgorzaty - liczy około 500 mieszkańców. Do roku 1954 był także wsią gminną, dziś jest tu sołectwo. |
 |
| Wieś leży na prawym brzegu Bzury, około 2,5 km na wschód od centrum Łęczycy. Monumentalna archikolegiata p.w. Najświętszej Marii Panny i św. Aleksego jest wizytówką osady i jedną z największych atrakcji turystycznych powiatu łęczyckiego. Skręcam w główną drogę przebiegającą przez Tum. |
 |
| Mr SCOTT postanawia, że wróci jeszcze do Tumu przy okazji wyprawy do Łęczycy, którą ma w rowerowych planach na obecny sezon ! |
 |
| Kieruję się na wschód mijając odnowiony budynek parafialnej plebani. |
 |
| Przejeżdżam ponownie obok długiej, drewnianej chałupy z końca XIX wieku. Na krzyżówce z krzyżem skręcam w lewo w kierunku cmentarza parafialnego w Tumie. |
 |
| Cmentarz leży około 800 m na północny wschód od kolegiaty. Prowadzi do niego wąska, asfaltowa droga. |
 |
| Są tu groby miejscowej szlachty i duchowieństwa, a także kwatery żołnierzy poległych w 1914 roku i w czasie Bitwy nad Bzurą w 1939 roku. Mr SCOTT na centralnej alejce nekropolii wypatruje miejsca pamięci narodowej. |
 |
| Zmierzając w stronę pomnika znajdującego się w płd.-zach. narożniku cmentarza, można oddać cześć porucznikowi Józefowi Kornatowi - żołnierzowi wojska Polskiego pochodzącemu z Tumu. W 1940 roku został On zamordowany w Kijowie przez sowieckie NKWD i pochowany na polskim cmentarzu wojennym w Bykowni na Ukrainie. Cześć Jego Pamięci !!! |
 |
| Pora na obejrzenie wydzielonej kwatery wojskowej 124 żołnierzy Wojska Polskiego, którzy zginęli w Bitwie nad Bzurą we wrześniu 1939 roku. |
 |
| Spoczywają tu bohaterscy żołnierze Armii "Poznań" : 55 PP, 14 DP, 56 PP, 25 DP, 68, 69 i 70 PP, 17 PAL i 17 DP. |
 |
| Mr SCOTT przed mogiłami żołnierzy Wojska Polskiego poległych podczas Kampanii Wrześniowej. Cześć Ich Pamięci !!! |
 |
| Przenoszę się teraz w płn.-wschodni kraniec cmentarza, gdzie Mr SCOTT znalazł mogiłę braci Kruk : dwóch Józefów i Jana, którzy w kwiecie wieku zginęli w 1944 roku w okupowanej Warszawie. |
 |
| Na cmentarzu w Tumie pochowani są także żołnierze armii rosyjskiej i niemieckiej, polegli podczas I wojny światowej w listopadzie 1914 roku. |
 |
| Pamiątkowa tablica na mogile żołnierzy z 1914 roku. |
 |
| Wracając oglądam imponującą, neoklasyczną kaplicę grobową rodziny Szamowskich, byłych właścicieli dóbr powiatu łęczyckiego. |
 |
| Przy głównej alei cmentarza wyróżnia się przepiękny grobowiec Józefa Kwiatkowskiego - właściciela wsi Tum. Wspaniały monument ustawiony nad kryptą grobową wieńczy postać anioła. |
 |
| Obywatel ziemski szlachcic Józef Kwiatkowski, zmarł 8 stycznia 1868 roku w wieku 51 lat. W grobowcu tym spoczęli również zmarli w 1869 roku Karol i Balbina z Bobrowskich Monkielewicze. |
 |
| Kończę zwiedzanie cmentarza i zbieram się w drogę powrotną do Łodzi. Mr SCOTT rwie się ostro do jazdy. Ruszam z kopyta spod cmentarnego parkingu wzbudzając tuman kurzu i jadę do centrum wsi. Za starą kuźnią skręcam w prawo i powoli żegnam Tum. |
 |
| Pędzę szybkim tempem przez Tum Poduchowny. Dalej świetną asfaltówką przez Mętlew Parcelę w kierunku wsi Mierczyn. |
 |
| Dojeżdżam do skrzyżowania z drogą na linii Łęczyca - Boczki i skręcam w lewo, co pokazuje Mr SCOTT. |
 |
| Po ujechaniu kolejnych 40-50 metrów odbijam w prawo do wsi Leśmierz, którą poznałem dobrze podczas WYCIECZKI Nr 35. W centrum skręcam w prawo. Pedałuję wzdłuż starej cukrowni w stronę kościoła p.w. Opieki św. Józefa. |
 |
| Mijam cmentarz i rozjazd w prawo do Sierpowa. Docieram do wsi Parzyce. Jadę dokładnie tą samą trasą, jaką przemierzałem na WYCIECZCE Nr 35 z Ozorkowa do Leśmierza tyle tylko, że w odwrotnym kierunku. |
 |
| Będąc w Parzycach warto zajrzeć nad rzekę Bzurę, gdzie znajduje się stary młyn. |
 |
| Podkręcam tempo i szybko przybywam do wsi Cedrowice. |
 |
| Jadę na południe zatrzymując się chwilę pod przepiękną wierzbą płaczącą, która dziś wygląda oczywiście zupełnie inaczej, niż w marcu. Przejeżdżam ostrożnie na drugą stronę drogi krajowej nr 1 i wjeżdżam do Ozorkowa. |
 |
| Mr SCOTT bardzo lubi Ozorków, więc nic dziwnego, że byłem tu już w trakcie wielu poprzednich wycieczek ! Zobacz WYCIECZKĘ Nr 26 czy też Nr 66. |
 |
| Jadę ulicą Łęczycką mijając kościół przy Zgromadzeniu Zakonnym Sióstr Urszulanek. Potem ul. Listopadową obok Urzędu Stanu Cywilnego w Ozorkowie. Skręcam w ul. Mickiewicza do ul. Kościuszki. |
 |
| Dojeżdżam do krzyżówki z ul. Kościelną, gdzie znajduje się siedziba Państwowej Straży Pożarnej w Ozorkowie. Skręcam w prawo i jadę do Placu Jana Pawła II. Mijam kościół p.w. św. Józefa Oblubieńca NMP i Podwyższenia Świętego Krzyża i wyjeżdżam na ul. Starzyńskiego. |
 |
| Spokojnym tempem wspinam się po ulicy Nowe Miasto na nieduże wzniesienie w okolicy kościoła Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Jadę cały czas prosto ul. Adamówek, do rozjazdu na Grotniki i skręcam w lewo. |
 |
| Opuszczam Ozorków i w Kowalewicach znacznie przyśpieszam. Jest tutaj dobra droga, która biegnie z górki do mostu na rzece Bzura. |
 |
| Potem zaliczam krótki podjazd na wiadukt nad autostradą A-2. Roztacza się stąd wspaniały widok na okolicę wokół Ozorkowa. |
 |
| Po drugiej stronie wiaduktu widać dobrze zabudowania osady Wiktorów. Wracam na szlak i pędzę z górki w stronę lasów w okolicach wsi Orła. |
 |
| Utrzymuję wysokie tempo jazdy i sprawnie docieram do Grotnik. Mijam rozjazd do letniska we wsi Duraj i zaliczam radosny zjazd do mostu na rzece Linda. |
 |
| Wiosna już mocno napiera i przyroda budzi się do życia po długiej zimie. Stawy na rzece porażają bogactwem kolorów ! |
 |
| Przejeżdżam przez całe Grotniki do sąsiedniej miejscowości Jedlicze A. |
 |
| Nie zwalniam tempa wyprawy i szybko docieram do wsi Jastrzębie Górne. |
 |
| Mr SCOTT jest dziś w dobrej dyspozycji ! Po chwili wjeżdżam do Brużyczki Małej i z impetem pędzę do mostu na rzece Bzura. Już jestem w Aleksandrowie Łódzkim ! Potem zakręt w prawo w ul. Brużyca i w lewo w ul. Głowackiego. |
 |
| Wspinam się do drogi wojewódzkiej nr 71 i skręcam w lewo w ul. Wolności. Następnie w lewo w ul. Piotrkowską. Gnam ile tylko sił w nogach i opuszczam Aleksandrów Łódzki. |
 |
| Wjeżdżam na ul. Kąkolową w Łodzi, gdzie mijam ładną kapliczkę z 1945 roku. Jadę znajomą trasą w kierunku cmentarza przy ul. Szczecińskiej. Tam skręcam w prawo. |
 |
| Z ul. Szczecińskiej odbijam w lewo w ul. św. Teresy, gdzie posesję pod nr 111 zajmuje 3-gwiazdkowy "mHotel". |
 |
| Na ul. św. Teresy 109 zakończyły się już prace budowlane obiektów spółki "Rossmann". To obecnie jedna z największych sieci drogeryjnych w Europie, która właśnie w Łodzi ulokowała swoją strategiczną siedzibę. Od czasu mojej WYCIECZKI Nr 38 wiele się tu zmieniło ! |
 |
| Że przyszła wiosna, to widać, słychać i czuć ! Ptaszki radośnie ćwierkają a forsycje przed II Urzędem Skarbowym przy św. Teresy 105 rozkwitły w pełni żółtymi barwami ! |
 |
| Stojąca obok przy przystanku MPK śliwa także poczuła wiosnę i wystrzeliła pięknymi, białymi kwiatami. |
 |
| Jadę do skrzyżowania z ul. Traktorową, gdzie skręcam w prawo. W tej okolicy powstał niedawno kolejny imponujący biurowiec ! To pierwszy szklany obiekt w ramach inwestycji "Park Biznesu Teofilów". |
 |
| Na ul. Traktorowej znajduje się też siedziba zakładu produkcyjnego firmy "The Coca-Cola Company" HBC Polska. |
 |
| Mijam obiekty Coca-Coli i skręcam w ul. Warecką. Potem pędzę po ulicy Limanowskiego drogą rowerową i równiutką, nową jezdnią do centrum miasta. |
 |
| Na zakończenie wyprawy do dalekiego Tumu zajeżdżam na Plac Wolności. Na ścianie zabytkowego ratusza miejskiego, wisi pamiątkowa tablica odsłonięta w 75 rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Jest to wspomnienie bohaterskiej śmierci Eugeni Wasiak, ppor. Józefa Bukowskiego, Jana Gruszczyńskiego i Stefana Kołodziejczaka, którzy zginęli podczas potyczki stoczonej z oddziałem niemieckim na Nowym Rynku w dniu 11 listopada 1918 roku. Mr SCOTT stanął dziś na baczność w wielu miejscach narodowej pamięci Polaków i może dumnie powiedzieć : TUM ja był !!! |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz